کاش خانه ما هم بهارخواب داشت - بیست آمار

جهت دریافت خدمات پتینه کاری چیست با گروه ساختمانی آبان در ارتباط باشید. هر گونه خدمات رنگ آمیزی با تکنیک های مدرن پتینه کاری را به ما بسپارید.

این را شبنم می گوید، زن جوانی که مثل خیلی های دیگر در این دوران مجبور شده به همراه همسرش وقت بیشتری را در خانه بگذراند و دورکار باشد. همین در خانه ماندن هم انگیزه اسباب کشی به خانه جدید را در آنها قوت داد: دیدیم چقدر خانه مان کوچک و نامناسب است. چقدر همه چیز به هم ریخته می گردد چون اتاقمان کوچک است و همه وسایل روی زمین می ماند و حس نامرتبی می دهد به همین دلیل تصمیم گرفتیم خانه را عوض کنیم و به خانه عظیم تری برویم. دلیل دیگرمان این بود که صدای همسایه خیلی زیاد شده بود چون آنها هم مثل ما بیشتر وقتشان را در خانه بودند و صدایشان بیشتر شده بود و همین طور تنش بین آنها هم به دلیل همین در خانه ماندن افزایش پیدا نموده بود. در واقع باید بگویم صدایشان تمام وقت در خانه ما بود.

قبلاًهم ما از صبح تا غروب سر کار و بیرون بودیم و صدای آنها را نمی شنیدیم و هم اینکه خودشان سر کار بودند ولی از وقتی که بیشتر مجبور شدیم در خانه بمانیم فهمیدیم که چقدر صدایشان زیاد می آید و این خیلی آزاردهنده بود. ولی بعد که جابه جا شدیم خیلی حس بهتری پیدا کردیم خصوصاً اینکه پیک دوم کرونا هم آغاز شده بود و ما مجبور بودیم بیشتر در خانه بمانیم. حس کردیم چه کار خوبی کردیم که جابه جا شده ایم و به خانه عظیم تری آمده ایم مخصوصاً اوایل خیلی لذتبخش بود. الان من خیلی مسئله ای با خانه ماندن ندارم ولی قبلش چرا، شاید به دلیل اینکه وقتی اسباب کشی کردیم با علم به اینکه می دانستیم باید مدت بیشتری در خانه بمانیم خانه را انتخاب کردیم و چیدمان وسایل را طوری انجام دادیم که برای بیشتر خانه ماندن مناسب باشد مثلاً وسایلی را که بیشتر دوست داشتیم و استفاده می کردیم جلوی چشم گذاشتیم و چیزهایی را که خیلی استفاده نمی شد کنار گذاشتیم تا شلوغی فضا را از بین ببرد. درکل سعی کردیم فضای خالی و مناسب بیشتری به وجود بیاوریم و در نتیجه لذت بیشتری هم از خانه بردیم. الان از درخانه ماندن راضی هستیم و خدا را شکر همسایه های خوبی هم داریم. کرونا هزار بدی داشت اما یک خوبی که داشت این بود که باعث شد ما به ضعف های خانه مان پی ببریم و با توجه به سر و صدای همسایه ها و کوچکی خانه، فکر دیگری بکنیم. خیلی هم دنبال خانه گشتیم و در نهایت خانه ای را پیدا کردیم که با شرایط ما با توجه به اینکه قرار بود مدت بیشتری در خانه بمانیم، سازگارتر بود.

البته برای همه امکان این وجود ندارد که به تعویض خانه اقدام نمایند. خانه، مکانی برای آسایش و امنیت، حالا برای خیلی ها تبدیل به شکنجه گاهی برای روح شده است.

محمدرضا، کارشناس ارشد جامعه شناسی و معلم، توجه را به نکته مهمی جلب می نماید: در معماری فضای شهری دهه های 70 و 80 در ایران بحث فضا خیلی مهم می گردد به این دلیل که فضا گران است. ما می بینیم که در معماری سنتی فضاهایی را داشتیم به نام بهارخواب یا تراس یا مهتابی، اما مدت هاست به خاطر اینکه فضا گران است چنین فضاهایی تقریباً در خانه ها دیده نمی گردد یا تبدیل شده به فضاهای کوچکی که نهایتاً یکی دو گلدان در آن بگذارند در حالی که این فضا به خاطر ماهیت شان که نه داخل خانه اند و نه بیرون از آن و از آن طرف هم داخل خانه اند و هم بیرون آن، بسیار مهم تلقی می شوند. در واقع به ساکنان این حس را القا می نماید که دارند از فضای بیرون به صورت خاص و خصوصی استفاده می نمایند اما این عملاً در معماری دهه 70 و 80 از بین رفته و عملاً هرچه جلوتر آمد هم تبدیل به یک چیز لوکس شد. نکته دیگر این است که خود فضای خانه برای قشر متوسط هم از همان موقع تبدیل شد به جایی که عملاً دو نفر از صبح سر کار می رفتند و شب برمی گشتند و در واقع تبدیل شد به خوابگاه. نهایتاً دورهمی و میهمانی محدود شد به آخر هفته، یعنی مواقعی که خانواده می توانست در خانه باشد و آن شکل میهمانی به صورت قدیم از بین رفت. پاندمی نشان داد که فضا در خانه چقدر مهم است مثلاً بیمار کرونایی در خانه احتیاج به یک دستشویی اضافه دارد اما ما داریم راجع به قشری صحبت می کنیم که در خانه شان معمولاً یک دستشویی بیشتر نیست و امکان اینکه بخواهند خانه ای با امکانات بیشتر بگیرند، ندارند.

حالا خود فضای خانه به کنار، فضای بیرونی هم بسیار تأثیر گذار است مثل پارک ها، فضای باز و زمین های بازی که عملاً در تهران چنین چیزی وجود ندارد و خانه های اطراف یک پارک عظیم مثل پارک ملت را اگر در نظر بگیرید می بینید بشدت در فضایی انباشته و متراکم هستند. تعداد زیادی آدم در خانه ها و شرکت های اطراف این پارک ها هستند که به دلیل شرایط بیماری امکان اینکه همه شان از فضای پارک استفاده نمایند وجود ندارد؛ این تازه مثالی از یک منطقه است که دسترسی به پارک عظیم وجود دارد. در برخی مناطق حتی دسترسی به فضاهای کوچک هم امکان پذیر نیست. نکته دیگر این است که در دوران پاندمی به احساس تنهایی و افسردگی که به خاطر شرایط ایجاد شده، نمی گردد پاسخ مناسبی داد. بیرون رفتن ها با جمع های محبت آمیز عملاً از بین رفته بنابراین تمام مسائل در خانه جمع می گردد یعنی جای دیگری ندارید جز خانه و برای ما که تجربه مشابهی نداشته ایم این شرایط بغرنج تر است. خصوصاً بچه ها از این شرایط خیلی صدمه می بینند. والدین دانش آموزان من می گویند بچه های ما عملاً به کامپیوتر معتاد شده اند و دائم در خانه و پای کامپیوتر هستند در حالی که این بچه ها الان باید بیرون از خانه بروند و از آن رشدی که در روابط اجتماعی شکل می گیرد محروم مانده اند آن هم در شرایطی که ساختمان سازی ما طوری است که بشدت در اختصاص فضا بخیل و خسیس است و شرایط پاندمی بخوبی نشان داد که چقدر این معماری مشکل دارد. امیدوارم این درسی باشد برای معماران و سازندگان که یاد بگیرند در شرایط مشابه حداقل باید یک فضای مناسب در خانه داشته باشیم.

شما هم حتماً تجربه های مختلفی از ماندن در خانه در این دوران دارید. خانه حالا دیگر برای خیلی هایمان مفهوم جدیدی پیدا نموده است. کسی می گفت جالب است که هیچ وقت ترک های روی دیوار خانه ام به چشمم نیامده بود و در این مدت آنقدر در خانه مانده ام که کوچک ترین ایرادها در نظرم عظیم و غیرقابل تحمل شده است. برخی ها هم کوشش کردند خانه را دلنشین تر نمایند مثل خانمی که در گلفروشی در حال خرید گلدانی عظیم بود و به قول خودش در این مدت کوشش نموده بود فضای سبز را به خانه بیاورد. یکی دیگر باشگاه را به خانه آورده و دیگری دفترکارش را. خانه یکجورهایی دارد جای تمام فضاها را برایمان می گیرد اما خیلی وقت ها خودش آنچنان فضای ناخوشایندی ایجاد می نماید که آدم دوست دارد از آن فرار کند. اگر خانه هایمان بهارخواب های عظیم داشتند، آن وقت شاید زندگی در روزهای کرونایی کمی تحمل پذیرتر می شد.