رشد 4.5 برابری موزه های خصوصی در دولت تدبیر و امید - بیست آمار

قضیه چیست؟

موزه ها به عنوان محلی برای نگهداری اشیا تاریخی و میراث فرهنگی منقول یکی از شاخصه های ارزیابی و محصول توسعه هستند؛ به همین دلیل در ارزیابی ها کمیت و کیفیت موزه ها در رده های نخست جدول قرار دارند؛ در سالهای پس از پیروزی انقلاب اسلامی علاوه بر تشکیل موزه های تخصصی در حوزه میراث فرهنگی، وزارتخانه ها و دستگاه هایی مانند نفت، ارتباطات، کشاورزی و شهرداری ها هم به عرصه موزه سازی وارد شدند از طرفی بسکمک از علاقه مندان هم موزه ها و مجموعه های خصوصی راه اندازی کردند.

کارشناسان معتقدند با توجه به ظرفیت های متنوع و مختلف داخلی، ایران می تواند در عرصه های بسکمک در جهان از جمله نفت و گاز، معدن، دانش و علوم، و همچنین امور دفاعی در جهان حضور پیدا کند، اما بی تردید در عرصه میراث فرهنگی و هنرهای سنتی و صنایع دستی بازیگر اصلی و بدون رقیب در منطقه و جهان است؛ این شایستگی به جز آثار و مقاله های علمی، از شگفتی و تحسین بازدیدکنندگان خارجی موزه ها وقتی به ایران سفر می کنند و چه زمانی که اشیای تاریخی مربوط به فرهنگ و تمدن ایران را در موزه های جهان می بینند، مشهود است.

همین علاقه در تمام یک قرن گذشته برای دیدن آثار تمدن ایرانی و حجم آثار تاریخی کشف شده در کاوش ها در کشور نشان می دهد برای حفاظت همچنین نمایش این آثار، علاوه بر مشارکت سایر سازمان های دولتی برای احداث موزه های اختصاصی و منطقه ای، بخش خصوصی هم می تواند برای سرمایه گذاری و توسعه موزه های مشارکتی و خصوصی وارد عرصه موزه سازی و مجموعه داری شود.

موزه ها در دولت تدبیر و امید

محمدحسن طالبیان پیرامون رشد 4.5 برابری موزه های خصوصی در دولت تدبیر و امید گفت: راه اندازی موزه های فعال (وابسته، سایر ارگان ها و نهادهای دولتی،مشارکتی و خصوصی)، حفاظت و بازسازی اشیای فرهنگی، تاریخی (در بخش دولتی، خصوصی)، سامان دهی و مستندنگاری اشیاء فرهنگی، تاریخی (در بخش دولتی و خصوصی) و تجهیز موزه ها به سیستم های الکترونیکی از برنامه های شاخص اداره کل موزه ها در دولت دوازدهم مطابق با موارد و عناوین قید شده در برنامه ششم توسعه کشور است.

معاون میراث فرهنگی کشور با بیان اینکه تا به امروز 745 موزه در کشور راه اندازی شده و فعالیت می کند، گفت: در دولت دوازدهم تعداد 183 موزه راه اندازی شده که از این تعداد 16 موزه وابسته،73 موزه برای سایر نهادها و ارگان های دولتی، 89 موزه خصوصی و 5 موزه مشارکتی هستند، که رشد چشمگیری نسبت به گذشته داشته است.

636 هزار قلم شی از اموال منقول فرهنگی تاریخی سامان دهی و مستندسازی شده است که تعداد 93هزار آن مربوط به سال 1399 است، همچنین 33 هزار و 834 قلم شی در دولت دوازدهم حفاظت و بازسازی شده است؛ از طرفی اداره کل موزه با همکاری مرکز فناوری اطلاعات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی همه موزه های کشور به سیستم فروش الکترونیکی بلیت مجهز شده که در دوران کرونا به فروش اینترنتی و زمان بندی شده برای بازدید بسیار کمک کرد.

معاون میراث فرهنگی کشور حمایت از بخش خصوصی برای ایجاد و توسعه موزه را از سیاست ها و رویکردهای دولت تدبیر و امید دانست و گفت: از ابتدای دولت یازدهم این رویکرد شکل گرفت که موزه ها را به بخش خصوصی سوق داده شوند، در سال 1392 تعداد 40 موزه خصوصی فعال بود و در حال حاضر به 171 موزه فعال خصوصی ارتقا یافته است.

وی گفت: علاوه بر حمایت های کارشناسی، حمایت هایی در زمینه تجهیز و ارتقای سطح کیفی موزه های خصوصی در این سالها اجرا شده و در کنار آن نیز وام های بلاعوض و و کم بهره به موزه های خصوصی اختصاص یافته است.

افتتاح 6 موزه و تکمیل سه موزه استانی در سال 1400

طالبیان درباره اهداف و برنامه های معاونت میراث فرهنگی کشور در سال 1400 گفت: مطابق با برنامه ریزی هایی که اجرا شده 4 موزه در استان خراسان رضوی شامل موزه آب در گناباد، موزه بجستان، موزه نسخ خطی در تایباد، موزه مردم شناسی در بردسکن افتتاح می شود.

معاون میراث فرهنگی کشور اضافه کرد: امسال علاوه بر افتتاح موزه مفاخر فارس و یک موزه در شهر سرخه در استان سمنان، موزه استانی یاسوج و مخزن امن قم و هچنین فاز اول ساختمان موزه منطقه ای خوزستان نیز تکمیل می شود.

بازسازی 1500 شی، ثبت ملی 510 اثر فرهنگی، تاریخی و طبیعی

طالبیان حفاظت و بازسازی 1500 قلم شی فرهنگی تاریخی را از دیگر برنامه های معاونت میراث فرهنگی کشور مطرح نمود و اضافه کرد: براساس پرونده های تشکیل شده، ثبت 150 اثر ناملموس، 180 اثر تاریخی فرهنگی غیرمنقول، 80 اثر طبیعی و 100 اثر منقول در فهرست آثار ملی و آثار واجد ارزش تاریخی فرهنگی در دستور کار قرار گرفته است و 50 اثر در حوزه ثبت آثار و مستندسازی و اسکن پرونده های حریم کشور مشخص حریم می شود.

معاون میراث فرهنگی درباره پرونده های ثبت جهانی آثار گفت: در صورت برگزاری اجلاس سالانه یونسکو، دو پرونده پیشنهادی ایران میراث فرهنگی تاریخی راه آهن سراسری ایران و منظر فرهنگی اوارامانات (هورامانات) در تیرماه 1400 مطرح خواهد شد. همچنین 2 پرونده میراث فرهنگی ناملموس به دبیرخانه یونسکو برای ثبت در فهرست میراث جهانی یونسکو نیز تدوین و ارسال شده است.

انتشار کتاب میراث فرهنگی ناملموس ایران برای نخستین بار

معاون میراث فرهنگی کشور شرح داد: یکی از مهمترین اقدامات این حوزه که با هدف معرفی و دردسترس قرار دادن اطلاعات این حوزه جهت علاقمندان اجرا شده چاپ اطلاعات پرونده های ثبت شده در فهرست آثار ملی، چاپ کتاب در سه حوزه آثار تاریخی غیر منقول، میراث فرهنگی ناملموس، میراث طبیعی و همچنین کتاب اطلاعات حرائم مصوب آثار تاریخی فرهنگی است که در دست اقدام است.

در حوزه فناوری های نوین نیز ورود اطلاعات در نرم افزار جام در حال بارگذاری است و تا به امروز تمام اطلاعات حوزه ثبت و حریم در سامانه به ثبت رسیده است که بدلیل محدودیت های حفاظتی، دسترسی آن عام نیست.

طالبیان با اشاره تنوع و تعدد آثار ثبت شده ملی گفت: امسال علاوه بر انتشار جلد دوم کتاب آثار تاریخی فرهنگی ثبت شده ملی و جلد دوم کتاب میراث طبیعی ثبت شده ملی، کتاب اطلاعات و نمونه حرایم آثار ملی کشور در فهرست آثار ملی کشور و کتاب میراث فرهنگی ناملموس ایران برای نخستین بار منتشر می شود.

مشارکت 80 درصدی مردم در بازسازی بناها

طالبیان با اشاره به برنامه های حفظ و احیا و بازسازی بناهای تاریخی با مشارکت مردم و بخش خصوصی گفت: مشارکت مردم در بخش بازسازی بناهای تاریخی در چهار سال گذشته از حدود 20 درصد به 80 درصد افزایش یافته است.

معاون میراث فرهنگی کشور اضافه کرد: امسال علاوه بر تهیه و تدوین نقشه ها و جزئیات اجرایی فهرست بها واحد پایه رشته بازسازی بناهای تاریخی و معماری سنتی با همکاری سازمان برنامه و بودجه در هفته میراث فرهنگی، کتابچه مقررات ارتقای کیفیت، توسعه فناوری و استاندارد سازی مصالح سنتی در بازسازی شامل: گچ سنتی، آجر، کاشی سنتی و خشت با همکاری مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی و فهرست و اطلاعات معماران، استادکاران و کارگاه های تهیه مصالح سنتی تهیه و تدوین می شود.