دوئل سخت اردوغان با دموکراسی نسل جدید - بیست آمار

به گزارش گاردین، این اعتراضات گسترده در حالی از یک ماه قبل شروع شد که ملیح بولو نامزد پارلمانی حزب عدالت و توسعه در سال 2015 از سوی دولت اردوغان به ریاست این دانشگاه برگزیده شد. گرچه او دانش آموخته همین دانشگاه بود اما گرایش سیاسی او، تعبیری جز نفوذ بیشتر دولت در فعالیت های این دانشگاه نداشت و از آنجا که حدس هایی نیز درباره سرقت ادبی در رساله و مقالات علمی اش مطرح بود، اعتراضاتی را برانگیخت. از سوی دیگر، بولو نخستین رئیسی است که از کودتای نظامی سال 1980 ترکیه، خارج از حلقه هیأت علمی دانشگاه به این کرسی رسیده و همین عامل نیز انتصاب او از نگاه دانشجویان و کارکنان دانشگاه را غیردموکراتیک تلقی نموده و خواهان استعفای او هستند. با این وجود، این درخواست ها به جایی نرسید و تجمع اعتراضی دانشجویان پس از یک ماه با بیانیه های مختلف از سوی انجمن های دانشگاه های دیگر شکلی گسترده و ملی گرفت. به طوری که تنها در هفته گذشته دست کم 250 نفر در استانبول و 69 نفر نیز در آنکارا بازداشت شدند که بسیاری از آنها دانشجویان ترکیه ای بودند و دست کم پفراینده 51 نفر از آنها به دادگاه فرستاده شده است.سلیمان سویلو، وزیر کشور ترکیه گفت: 79 نفر از بازداشت شدگان وابسته به گروه های اغتشاشگر چپ افراطی بودند. اما آنچه دولت را به فکر سرکوب همه جانبه این اعتراضات انداخته نگرانی از تکرار جنبش پارک گزی در سال 2013 است. شاید همین هراس نیز سبب شد تا اردوغان در سخنرانی اخیر خود، معترضان بغازیچی را تروریست خوانده و اعلام کند آنها را تحت کنترل درمی آورد: کشور به دست تروریست ها نخواهد افتاد و ما هر کاری برای جلوگیری از آن خواهیم کرد. ما هرگز تروریسم را تحمل ننموده ایم و نخواهیم کرد. منتقدان معتقدند پس از کودتای نافرجام 2016، انحصار قدرت در دستان اردوغان و سرکوب ارزش های دموکراتیک بشدت افزایش یافته و از آن موقع رئیس جمهوری عزل و نصب رؤسای دانشگاه ها را نیز در دست گرفته است. اما این شرایط سبب شده است در 5 سال گذشته ده ها دانشگاه در سراسر ترکیه تعطیل شوند. با این حال با وجود کوشش اردوغان برای تقویت نسل پارسا، جوانان این کشور که اغلب بیکار بوده و از گرایش های مذهبی مورد تأیید دولت دوری می نمایند، آینده ترسیم شده حزب حاکم را با اما و اگرهایی همراه نموده است، چراکه 5میلیون نفر از متولدین اواسط دهه 1990 و اوایل دهه 2010، رأی دهندگان جدید در انتخابات 2023 خواهند بود. با توجه به اینکه در حال حاضر 29 درصد جوانان ترکیه ای بیکار هستند و برای 37.9 درصد فارغ التحصیلان جدید نیز شغلی وجود ندارد، تغییر الگوی جمعیتی رأی دهندگان می تواند مشکلاتی را برای دولت اردوغان به وجود آورد.

انتقاد داخلی و خارجی

معترضان ترکیه ای با نقض محدودیت تجمعات در روزهای کرونایی در حالی خواهان استعفای ملیح بولو شده اند که او در اطلاعیه های مختلف اعلام نموده قصدی برای عقب نشینی ندارد و این اعتراضات تا دست کم 6 ماه دیگر آرام خواهد شد. اما در عین حال سرکوب های همه جانبه دانشجویان که بسیاری از نخبگان علمی ترکیه به شمار می فرایند با واکنش های بین المللی همراه شده است. به گزارش الجزیره، امریکا با ابراز نگرانی به بازداشت دانشجویان و معترضان و همچنین سرکوب دگرباشان که براساس قوانین ترکیه جنبشی قانونی به شمار می فرایند، واکنش نشان داد. ند پریس، سخنگوی وزارت خارجه امریکا با تأکید بر آزادی بیان گفت: آزادی بیان یعنی اعلام نظراتی که می تواند برای بسیاری ناخوشایند باشد و این اساس دموکراسی است. امریکا... شانه به شانه کسانی که برای اساس آزادی های دموکراتیک کوشش می نمایند ایستاده است. آژانس حقوق بشر سازمان ملل نیز با انتقاد از اظهارات تنش برانگیز اردوغان درباره دگرباشان و معترضان، خواهان آزادی فوری دانشجویان و معترضانی شد که در تجمع های صلح آمیز حضور داشتند. کمال قلیچداراوغلو، رهبر اپوزیسیون عظیم ترکیه نیز بر استعفای بولو تأکید کرد و منصور یاواش شهردار آنکارا هم در نامه ای سرگشاده به بولو از او خواست با قربانی کردن جایگاهش، صلح و آرامش را به جوانان و آینده کشور بازگرداند. این اعتراضات در حالی مطرح شده که وزارت خارجه و وزارت کشور ترکیه در بیانیه های جداگانه بر برخورد قانونی و جدی با هر سازمان و نهادی که بر آتش اعتراضات بیفزایند، تأکید نموده اند.